Elk nieuw project/schilderij begint met verschillende vragen.
Één van die vragen is altijd: schilder ik op glas of plexiglas? *
Een belangrijke vraag omdat het antwoord gevolgen heeft voor het vervaardigen van het schilderij. Maar ook voor het eindresultaat.
*Met de door mij gebruikte en in de volksmond bekende term “plexiglas” wordt hier altijd polyacrylaat bedoeld
De eerste vragen staan nog los van de vraag glas of plexiglas?:
Waar wordt het schilderij uiteindelijk geplaatst?
Welke afbeelding?
Welke kleuren?
Welk bevestigingssysteem?
Pas daarna volgt de vraag glas of plexiglas? Met altijd een meervoudig antwoord omdat het afhankelijk is van een diversiteit aan factoren:
Is het een project voor binnen of buiten?
Zowel glas als plexiglas zijn binnen en buiten toe te passen. Maar de hechting van de verf op glas is iets beter dan die op plexiglas waardoor het risico op vocht tussen de transparante plaat en de verf in het geval van plexiglas buiten veel groter is. Glas en/of het plexiglas kunnen invloed hebben op de kleuren en levensduur van de verf.
Hoe groot is de kans op beschadigingen of krassen?
Glas is veel breekbaarder, maar daarentegen wel veel kras bestendiger. Plexiglas breekt moeilijk, maar is niet zo krasvast als glas, waardoor reinigen veel voorzichtiger moet gebeuren. Krassen of breuken in glas zijn onherstelbaar, maar in plexiglas kunnen ze soms worden gerepareerd door ze te “vlam polijsten”.
Welke bevestiging?
In plexiglas kunnen heel gemakkelijk kleine gaatjes worden geboord, waardoor dit materiaal veel subtieler en makkelijker kan worden gemonteerd. Natuurlijk kunnen in glas ook gaten worden geboord, maar deze gaten maken het glas ook kwetsbaar.
Hoe zwaar mag het maximaal worden?
Glas heeft veel meer gewicht. Daarentegen is plexiglas minder stijf. Ondanks het lichtere gewicht van plexiglas is het onmogelijk om grote afmetingen plexiglas “strak op te hangen, het plexiglas is nl. buigzaam” en zal snel gaan doorbuigen bij montage.
Glas is stijf en zal daarom niet vervormen. Maar het gewicht van glas maakt het ook lastig om grote kunstwerken te monteren.
Wat is het meest duidelijk zichtbare verschil?
Glas is altijd net iets helderder en transparanter als plexiglas, alhoewel dat voor sommigen niet zichtbaar zal zijn, en ook door sommigen met overtuigende argumenten bestreden zal worden.
Hoe zit het met kleur?
Helder en transparant plaatglas heeft van zichzelf, in bijna alle gevallen, een groene rand. Dit komt door ijzeroxide in de grondstoffen van het glas. Hoe transparant glas ook is, het zal altijd de levendigheid van de kleuren van de verf een beetje beïnvloeden. Maar gelukkig is er ook zogenaamd ongekleurd of ontkleurd glas te koop. Dit “probleem” is dus te ondervangen. Plexiglas beïnvloed de kleuren van de verf helemaal niet.
Duurzaamheid?
Helder glas laat altijd UV straling door. Dit betekent dat de verf achter het glas in de loop van tientallen jaren zal gaan vervagen.
Gewoon plexiglas laat ook UV straling door, maar er is ook plexiglas wat geen UV straling doorlaat, waardoor de kleuren van de verf ook na tientallen jaren niet zullen vervagen. Bijkomend voordeel van dit beschermende plexiglas is dat het bijna net zo krasvast is als glas.
Glas is moeilijker afbreekbaar in het milieu. Het doet er 1000 jaar over om volledig af te breken. Het is wel onbeperkt te hergebruiken/recyclen, en om die reden toch een betere keuze voor het milieu.
Het verschil in schilderen op glas of plexiglas?
Het oppervlak van glas is heel glad, mede door de inwendige spanning van glas. De door mij gebruikte verfsoorten vloeien moeiteloos over het glas, zonder onregelmatige randen of kleine vertekeningen. Op glas is een gemaakte fout makkelijk te herstellen: terpentine of water zijn onbeperkt op glas te gebruiken en veroorzaken geen vlekken of beschadigingen. Het is zelfs mogelijk om met een scherp mesje reeds uitgeharde verf te verwijderen.
Op plexiglas vloeit de verf iets minder mooi uit. Ook kunnen de randen van een verfstreek iets rafeliger zijn, wat zonder een vergrootglas echter niet zichtbaar is. Daarentegen vereist plexiglas veel zorgvuldiger werken omdat het moeilijker te reinigen is vanwege een lagere krasvastheid. En het is ook nog eens minder goed bestand tegen sommige schoonmaakmiddelen.
Er zijn dus nogal wat overwegingen die ten grondslag liggen aan de keuze voor glas of plexiglas.
Mijn persoonlijke voorkeur ligt altijd duidelijk bij glas. Gewoon omdat dit voor mijn gevoel het meest natuurlijke materiaal is. Net als water!
Hartegroet,
Karin Bonnemaijers